گلودرد یک عارضه رایج است که می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. گلودرد برای افراد یک وضعیت ناراحت کننده است که با حس خراشیدگی و درد در گلو می‌تواند همراه باشد. بیشترین علت آن عفونت‌های ویروسی مثل آنفلوآنزا و سرماخوردگی هستند. همچنین، گلو درد میکروبی یا Strep throat که توسط باکتری ایجاد می‌شود، کمتر رایج است و نیاز به آنتی بیوتیک برای درمان دارد. در این مقاله اطلاعات بیشتری در مورد انواع گلودرد و راهکارهای درمانی آن برای شما عزیزان گردآوری شده است.
علائم گلودرد
برخی از علائم مهم گلودرد عبارتند از:
- احساس درد، خارش، سوزش یا خشکی در گلو
- مشکل در بلعیدن یا صحبت کردن
- تورم و قرمزی لوزه‌ها یا حنجره
- لکه‌ها یا چرک روی لوزه‌ها
- صدای گرفته یا تودماغی
- خشکی گلو
به دنبال عفونت‌هایی که در گلو ایجاد می‌شود ممکن است شاهد تب، سرفه، آبریزش بینی، عطسه، بدن درد، سر درد و تهوع و استفراغ نیز باشید. در این صورت حتما لازم و ضروری است که به پزشک مراجعه کنید.
انواع گلودرد
گلودردها بر اساس ناحیه تحت تأثیر به سه دسته تقسیم می‌شوند:
- فارنژیت یا گلودرد التهابی (Pharyngitis): که به دقیقاً ناحیه پشت دهان را درگیر می‌کند.
- تونسیلیت یا التهاب لوزه‌ها (Tonsillitis): که لوزه‌ها را متورم و قرمز می‌سازد. لوزه‌ها بافت سفتی در پشت دهان هستند.
- لارنژیت یا التهاب حنجره (Laryngitis): که باعث قرمزی و تورم حنجره می‌شود.
بررسی علل ابتلا به گلودرد
گلودرد می‌تواند ناشی از عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی، حساسیت‌ها، خشکی هوا، زخم‌ها، رفلکس معده، تومور یا سایر عوامل باشد. برخی از گلودردها نیاز به درمان با دارو دارند و برخی دیگر با درمان‌های خانگی یا گیاهی قابل مدیریت هستند.علل مختلف ابتلا به گلودرد عبارتند از:
عفونت‌های ویروسی:
نظیر آنفلوآنزا، رینوویروس، ویروس‌های تبخال و…ویروس‌ها مسئول ایجاد بخش قابل توجهی از گلودردها هستند. ویروس‌هایی که سبب گلودرد می‌شوند شامل:
1. سرماخوردگی معمولی
2. آنفلوآنزا
3. مونونوکلئوز یا تب غده‌ای (Mononucleosis):
یک بیماری عفونی که از طریق بزاق منتقل می‌شود .این بیماری عفونی ناشی از ویروس اپشتین-بار(Epstein-Barr) است. انتقال عمدتاً از طریق بزاق، تبادل لیوکوسیت‌ها، و برخی موارد نادر از طریق خون انجام می‌شود. علائم آن شامل خستگی شدید، تورم لوزه‌ها، تب، گلودرد و بزرگ شدن طحال و کبد می‌شود. این بیماری به عنوان “تب غده‌ای” هم شناخته می‌شود به دلیل تورم لوزه‌ها و عوارض در سیستم لنفاوی. درمان اصلی شامل استراحت و مدیریت علائم است، اما در برخی موارد نیاز به درمان خاص ممکن است.
4. سرخک (Measles):
سرخک یک بیماری ویروسی است که توسط ویروس ماهیچه‌ها (Measles virus) ایجاد می‌شود. علائم آن شامل تب، گلودرد، عطسه، سرفه، چشمان خشک و جوش‌های قرمز روی پوست است. این بیماری از طریق هوا منتقل می‌شود و مختصراً از یک فرد به دیگر منتقل می‌شود. سرخک می‌تواند جدی باشد و منجر به عوارضی چون التهاب ریه، مغز و احتمالاً کمبود ویتامین A شود. واکسیناسیون در بسیاری از کشورها به عنوان راهکاری موثر برای جلوگیری از ابتلا به سرخک توصیه می‌شود.
5. آبله مرغان (Chickenpox):
آبله مرغان یک بیماری عفونی ویروسی است که به وسیله ویروس Varicella zoster ایجاد می‌شود. علائم شامل تب، خستگی، و جوش‌های آبله‌وار با پوست قرمز هستند که در سراسر بدن ظاهر می‌شوند. انتقال این ویروس عمدتاً از طریق تماس مستقیم با مایعات از جوش‌های آبله یا تنفس‌هوا اتفاق می‌افتد. در بزرگترین قسمت از موارد، آبله مرغان خودبه خود بهبود می‌یابد، اما در برخی موارد می‌تواند به عنوان عوارض مزمن ایجاد مشکلات کند. واکسیناسیون موثر به عنوان یک راهکار پیشگیرانه برای این بیماری توصیه می‌شود.
6. اوریون (Mumps):
اوریون یک بیماری ویروسی است که توسط ویروس ماهیچه‌ها (Mumps virus) ایجاد می‌شود. این بیماری معمولاً با تورم و التهاب غده‌های بزاقی در گردن همراه است. انتقال اوریون از طریق تماس با ذرات هوا منتقل می‌شود که توسط یک فرد مبتلا بطور شدید منتشر می‌شود. علائم اوریون شامل تورم در ناحیه گردن، تب، درد سر و عضلات، و در برخی موارد ممکن است باعث کاهش ترشح غده‌های بزاقی شود. واکسیناسیون به عنوان راهکاری موثر برای جلوگیری از اوریون معرفی شده است.
عفونت‌های باکتریایی:
مثل باکتری‌های استرپتوکوک که عامل اصلی گلودرد میکروبی (Strep throat) هستند. علاوه بر عفونت‌های ویروسی، عفونت‌های باکتریایی نیز می‌توانند علائم گلودرد را ایجاد کنند. گلودرد میکروبی یا Strep throat، یکی از شایع‌ترین نوع‌های این عفونت‌هاست. در این حالت، عفونت گلو و لوزه‌ها توسط باکتری استرپتوکوک گروه A ایجاد می‌شود.
این بیماری می‌تواند در تمامی گروه‌های سنی از کودکان تا بزرگسالان رخ دهد، اما در کودکان در بازه سنی ۵ تا ۱۵ سال بیشتر شایع است. عامل انتقال این بیماری نیز ممکن است از طریق عطسه و سرفه در محیط منتقل شود و سایر افراد را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
تماس با مواد تحریک کننده:
تماس با مواد تحریک کننده می‌تواند باعث ایجاد گلودرد شود؛ این امر به عنوان یک واکنش تنظیم شده از جانب سیستم ایمنی بدن اتفاق می‌افتد. وقتی که مواد ناخواسته یا آلرژن‌ها، مانند دود سیگار، مواد شیمیایی یا ذرات آلرژنی، به تماس با حلق و گلو می‌آیند، سیستم ایمنی بدن واکنش نشان می‌دهد.
این واکنش ممکن است باعث تحریک و التهاب اطراف بافت‌های حلق و گلو شود، که به نوبه خود منجر به علائمی مانند خشکی، درد، و سوزش در گلو می‌شود. تماس مکرر با این مواد تحریک کننده می‌تواند به طور تدریجی باعث افزایش علائم گلودرد و ایجاد مشکلات سلامت حلق و گلو گردد.
خشکی هوا:
هوای خشک می‌تواند باعث تحریک گلو و ایجاد گلودرد شود. زمانی که هوا خشک است، ممکن است اثرات منفی بر رطوبت محیط داخلی و انسداد مسیرهای تنفسی داشته باشد. این تأثیرات عبارتند از:
- تیرگی خشک شدن مخاط: در شرایط هوای خشک، مخاط حلق و گلو ممکن است خشک شده و آسیب پذیری افزایش یابد. این موضوع می‌تواند به سختی در نفس کشیدن، سوزش در گلو، و خشکی حنجره منجر شود.
- تحریک حنجره و لوزه‌ها: هوای خشک ممکن است حنجره و لوزه‌ها را تحریک کند و باعث شود که این مناطق حساس تر به عوامل خارجی شوند، که در نتیجه ممکن است گلودرد ایجاد شود. برای پیشگیری از این مشکلات، استفاده از مرطوب کننده هوا، مصرف مقدار کافی آب، و حفظ رطوبت در محیط می‌تواند مفید باشد، به خصوص در فصل‌های خشک و زمستان.
آلرژی‌ها:
آلرژی‌ها باعث گلودرد می‌شوند زیرا سیستم ایمنی بدن به نوعی مواد خارجی (آلرژن‌ها) بیش از حد واکنش نشان می‌دهد. وقتی که آلرژن به بدن افراد حساس وارد می‌شود، سیستم ایمنی آن‌ها به اشتباه آلرژن را به عنوان یک تهدید درک می‌کند و واکنش التهابی را آغاز می‌کند. این واکنش ممکن است به علائم گلودرد منجر شود. عوارض این واکنش آلرژی می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- تحریک حنجره و لوزه‌ها: سیستم ایمنی بدن در تماس با آلرژن با ترشح مواد شیمیایی نظیر هیستامین و سایر مواد التهابی به عنوان پاسخ عمل می‌کند. این مواد می‌توانند حنجره و لوزه‌ها را تحریک کنند و باعث سوزش و درد گلو شوند.
- آبریزش بینی و عطسه: مواردی نظیر آبریزش بینی، عطسه و ترشح شدن مخاط ناشی از واکنش به آلرژن می‌توانند به خشکی حلق و احتمالاً گلودرد منجر شوند.
- تولید مخاط: سیستم ایمنی در واکنش به آلرژن ممکن است باعث افزایش تولید مخاط گردد که ممکن است اثرات تحریکی را در حلق ایجاد کند. در کل، واکنش‌های التهابی ناشی از آلرژی‌ها می‌توانند سبب شوک و تحریک در نواحی گلویی شده و به علائم گلودرد منجر گردند.
تحریکات مکانیکی:
تحریکات مکانیکی می‌توانند به عنوان یکی از علل گلودرد عمل کنند. این تحریکات شامل عوامل زیر می‌شوند:
- صحبت یا گفتگو زیاد: در برخی افراد ممکن است به عنوان یک علت مکانیکی گلودرد حساسیت نشان دهند، به خصوص زمانی که صحبت یا گفتگو بیش از حد است. این ممکن است باعث خشکی و تحریک حنجره شود.
- بلعیدن غذاها یا مایعات خشک: بلعیدن غذاها یا مایعات خشک می‌تواند به علت تماس مکرر با بافت‌های گلو به تحریک و التهاب در این ناحیه منجر شود.
- تحریک ذرات خارجی: مواد خارجی یا ذرات ریز ممکن است به حنجره یا لوزه‌ها وارد شوند و تحریکات مکانیکی ایجاد کنند که باعث گلودرد شوند.
- استفاده از تنفس از دهان: تنفس از دهان به جای بینی ممکن است باعث خشکی حلق و تحریک شود. این تحریکات مکانیکی ممکن است در مواردی باعث ایجاد گلودرد شوند، به خصوص اگر فرد حساسیت یا آسیب‌پذیری در نواحی حنجره و گلو داشته باشد.
معرفی بهترین دکتر گلو درد در سراسر ایران
در ادامه قصد داریم تا شما را با پزشکان متخصص و مجرب در زمینه درمان گلودرد در سراسر کشور آشنا کنیم.
1. دکتر یلدا ایزد پرست
دکتر ایزدپرست متخصص گوش، حلق و بینی و فلوشیپ اتولوژی و نورواتولوژی و فوق تخصص بیماری‌های گوش در شهر شیراز است.
آدرس: شیراز، قصرالدشت، بعد از زیرگذر شاهد، بین کوچه 20 و 22 ، رو به روی بانک مسکن، نرسیده به بیمارستان کوثر، ساختمان پزشکان شاهد، طبقه 5
شماره تلفن: 07136358066
2. دکتر باقر بحرینی
دکتر بحرینی متخصص گوش، حلق و بینی در شهر کرمان است.
آدرس: کرمان، میدان آزادی، خیابان استقلال، کوچه 2، ساختمان پزشکان استقلال، طبقه اول
شماره تلفن: 03432453303
3. دکتر سید علی سجادی
دکتر سجادی متخصص گوش، حلق و بینی در شهر بندرعباس است.
آدرس: بندرعباس، روبروی پاساژ طباطبایی، کوچه آزمایشگاه رازی، ساختمان شفا، طبقه اول
شماره تلفن: 07632246000
4. دکتر علی اکبر طاهری
دکتر طاهری متخصص گوش، حلق و بینی در شهر کرمان است.
آدرس: کرمان، خیابان امام جمعه، بعد از چهارراه نامدار محمدی، ساختمان پزشکان ایرانیان
شماره تلفن: 03432483067
5. دکتر مرتضی نوری
دکتر نوری متخصص گوش، حلق و بینی در شهر تهران است.
آدرس: تهران خیابان آیت اله کاشانی بین شاهین و جنت آباد روبروی دور برگردان جنب آموزشگاه رانندگی نوین پلاک 58 طبقه بالای آزمایشگاه زیباشهر
شماره تلفن: 02144115152
6. دکتر علیرضا معتمدی
دکتر معتمدی متخصص گوش، حلق و بینی در شهر اصفهان است.
آدرس: اصفهان، خیابان بزرگمهر، اول هشت بهشت غربی، ساختمان سروش، طبقه 5، واحد 36
شماره تلفن: 03132655039
7. دکتر سهراب ربیعی
دکتر ربیعی متخصص گوش، حلق و بینی و فلوشیپ اتولوژی و نورواتولوژی در شهر اصفهان است.
آدرس: اصفهان ،خیابان آمادگاه ، ساختمان آژند ،واحد 11
شماره تلفن: 03132240862
8. دکتر جلال خادم
دکتر خادم تخصص گوش، حلق و بینی و فلوشیپ جراحی بینی و سینوس (رینولوژی) در شهر مشهد است.
آدرس: مشهد، میدان امام رضا، ابتدای خیابان ابن سینا، مجتمع بهاران، طبقه5
شماره تلفن: 05138536528
9. دکتر سحر زاهدی
دکتر زاهدی متخصص گوش، حلق و بینی در شهر تبریز است.
آدرس: تبریز، خیابان آزادی، نرسیده به گلگشت، ساختمان بهاران، طبقه 6، واحد 5
شماره تلفن: 04133356430
10. دکتر سوسن میرالهی
دکتر میرالهی تخصص گوش، حلق و بینی در شهر کرج است.
آدرس: کرج، مهرشهر، بلوار ارم، نبش خیابان 220، جنب رستوران اکبرجوجه، ساختمان داوین، طبقه اول
شماره تلفن: 09054344845
جمع بندی
گلودرد یکی از شایع‌ترین علایم بیماری‌های تنفسی است که معمولاً به دلیل عفونت ویروسی یا باکتریایی در حلق ایجاد می‌شود. علائم این بیماری شامل درد و خفگی در حلق، تورم و قرمزی حلق و در برخی موارد تب نیز می‌شود. گلودرد معمولاً به صورت خودبخود بهبود می‌یابد، اما در صورت ادامه علائم یا تشدید آن، ممکن است نیاز به مراجعه به پزشک و دریافت درمان دارد. درمان گلودرد ممکن است شامل استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها در صورت عفونت باکتریایی، مصرف مایعات گرم، استفاده از آب‌گرم با نمک یا دمنوش‌های گیاهی باشد. همچنین، استراحت و مراقبت از خود در طول این دوره نیز می‌تواند به بهبود سریعتر و موثرتر علائم کمک کند.